دلایل خون دماغ در کودکان

دیدن جاری شدن خون از دماغ فرزندتان قطعا صحنه دلخراش و بعضا نگران کننده ای است. ولی بهتر است بدانید که این یک امر طبیعی است که در بیشتر مواقع به دلیل تحریک شدن مویرگ‌های دماغ رخ می‌دهد. طبق آمار، تقریبا 60 درصد از افراد در طول زندگی خود این اتفاق را تجربه خواهند کرد. اغلب مواقع خونریزی دماغ در کودکان بین 2 تا 10 سال و سالمندان بالای 50 سال رخ می‌دهد.

خون دماغ شدن کودکان معمولا مختصر و بی خطر هستند. اگر خونریزی کودک‌تان شدید، طولانی یا مزمن بود می‌تواند خطرناک باشد، پس حتما به پزشک مراجعه کنید. تیم محتوای شرکت آسانیسم در ادامه، علت خون دماغ شدن کودکان و روش‌های متوقف کردن آن را به شما عزیزان توضیح دادند.

علت خون دماغ شدن کودکان

علت خون دماغ شدن کودکان در اغلب مواقع به دلیل اتفاقات یا فعالیت‌های بی ضرر مانند فین کردن شدید یا زیاد، ضربه زدن به بینی در حین بازی کردن یا دست در داخل بینی کردن بچه است. در این مواقع مویرگ‌های بینی کودک تحریک می‌شود یا التهاب می‌کند و باعث خون ریزی بینی کودک‌تان می‌شود.

تحریک رگ‌های خونی یکی از عمده علت خون دماغ شدن کودکان است که خون ریزی از دماغ را ایجاد می‌کند. از جمله مواردی که در تحریک مویرگ‌ها دخیل‌اند و باعث خونریزی از یک سوراخ بینی یا هر دو می‌شود عبارتند از:

• خشکی هوا
• گرمازدگی
• تمیز کردن بینی با استفاده از ابزارالات تیز و نامناسب
• آلرژی بینی
• آسیب یا ضربه به بینی یا صورت، مثل زمین خوردن
• سینوزیت، سرماخوردگی های معمولی، آنفولانزا و سایر عفونت هایی که مجاری بینی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
• پلیپ بینی
• ستفاده بیش از حد از اسپری های بینی
• دست در دماغ کردن کودک

دیگر علت خون دماغ شدن کودکان که نادرتر است عبارتند از:

• موقعیتی که خونریزی یا لختگی خون را تحت الشعاع قرار می‌دهند، مثل بیماری هموفیلی
• مصرف داروهای خاص، مثل داروهای رقیق کننده خون (آسپرین)
• بیماری های قلبی
• بیماری های فشار خون و فشار خون بالا
• در برخی مواقع بسیار نادر سرطان نیز می‌تواند باعث خونریزی دماغ فرزندتان شود.

علت خون دماغ شدن در خواب کودکان

یکی از مواقعی که کودکان خون دماغ می‌شوند در زمان خواب است. این می‌تواند برای شما دلهوره آور یا نگران کننده باشد ولی معمولا علت خون دماغ شدن در خواب کودکان نیز خطرناک نیست و می‌تواند به دلیل مواردی که در ادامه معرفی کردیم باشد:

• خشکی هوا (زمانی که رطوبت به اندازه کافی نباشد سوراخ های بینی خشک شده و کودکان دچار خون دماغ میشوند)
• سرما خوردگی، آلرژی و عفونت دستگاه های تنفسی نیز به علت تحریک شدن بینی باعث خون دماغ میشوند.
• مصرف برخی دارو هایی که روند لخته شدن خون را مختل میکند.
• بسیاری از کودکان در هنگام خواب بصورت ناخود آگاه بینی خود را زخم میکنند که باعث خونریزی میشود.

ارتباط بین خون دماغ شدن کودک و سرماخوردگی

سرماخوردگی یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در کودکان بوده که معمولا با علائمی مانند عطسه، سرفه، گلو درد، تب و خستگی همراه است. سرماخوردگی می‌تواند باعث بروز التهاب در حلق، بینی و گلوگاه شود که باعث انسداد مجاری هوایی می‌شود.

در این مواقع کودک با فشار نفس می‌کشد، این افزایش فشار می‌تواند منجر به خون‌ریزی دماغ فرزندتان شود، به‌طوری که موجب خونریزی دماغ می‌شد می‌شود. در سرماخوردگی خونریزی بینی کودکان با سردرد، سرگیجه و حتی کاهش هوشیاری در کودکان همراه است. فین کردن شدید، فشار دادن دستمال روی دماغ یا دست در دماغ کردن کودک سرماخورده نیز می‌تواند مویرگ‌های دماغ را حساس کند و باعث خونریزی آن شود.

داروهایی که باعث خونریزی دماغ کودک می‌شود

خونریزی دماغ در کودکان می‌تواند به عوامل مختلفی نظیر ضربه، عفونت، یا شرایط پزشکی نادر مرتبط باشد. اما، برخی داروها هم ممکن است باعث افزایش خطر خونریزی دماغ شوند. در اینجا چند دسته از داروهایی که ممکن است خونریزی دماغی را افزایش دهند:

1. داروهای ضد انعقاد خون (آنتی‌کوآگولانت‌ها): این داروها مانند وارفارین، آسپرین، هپارین و داروهای مشابه با کاهش اثر خون از طریق مسدود کردن فعالیت عامل‌های انعقادی در بدن، می‌توانند باعث خونریزی غیر معمولی شوند.
2. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): مصرف بلند مدت این دسته از داروها مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن می‌تواند باعث افزایش خونریزی شود زیرا آن‌ها عملکرد پلاکت‌ها را مختل می‌کنند که در فرایند لخته‌ای نقش دارند.
3. داروهای ضد اختلالات خونی: برخی داروها که برای مدیریت اختلالات خونی مانند هموفیلی و برخی بیماری‌های دیگر استفاده می‌شوند، ممکن است باعث افزایش خونریزی دماغ شوند.
4. داروهای ضد تشنج: برخی داروهای مورد استفاده برای کنترل تشنج‌ها مانند فنی توئین می‌توانند باعث خونریزی دماغ شوند.

توجه: همواره مصرف داروها باید تحت نظارت پزشک باشد و در صورتی که هرگونه نگرانی یا علائم نادر رخ دهد، باید به پزشک مراجعه شود.

چه چیزی باعث خون دماغ شدن کودک در یک سوراخ می‌شود؟

بیشتر دلایل خون دماغ شدن در یک سوراخ به شکل خون دماغ شدن در هر دو سوراخ است. یکی از عوامل بارز که می‌تواند فقط در یک سوراخ باعث خونریزی شوند دست در دماغ کردن فرزند است. چون خون از یک سوراخ آماده، احتمال دستمالی کردن یا فشار مویرگ توسط بچه بالاتر از عارضه‌ها و بیماری‌ها است.

البته در نظر داشته باشید که دیگر علت‌هایی در بالا ذکر کردیم نیز می‌توانند باعث خون دماغ شدن کودک در سوراخ چپ یا راست یا هر دو شود.

خون دماغ کودکان چه موقع خطرناک است؟

عمدتا دلایل خون دماغ در کودکان بسیار ساده بوده و جای نگرانی ندارند و خونریزی پس از مدتی قطع خواهد شد و می‌توان درمان‌های خانگی هم برای درمان آن انجام داد اما اگر یکی از موارد زیر برای‌تان رخ داد بهتر است به پزشک مراجعه نمایید:

• تکرار مداوم خون دماغ
• تغییر بافت خون جاری شده از بینی
• علاوه بر خونریزی مزمن، بینی نیز کبود شود
• خونریزی پس از شروع مصرف یک داروی به خصوص

اگر یکی از علائم زیر را داشتید، بهتر است خونریزی بینی توسط متخصص درمان شود:

• خونریزی پس از 10 دقیقه متوقف نشد.
• پس از آسیب به سر، زمین خوردن یا ضربه به صورت کودک حالت تهوع دارد.
• در کنار خونریزی کودک علائمی چون سردرد شدید، تب یا دیگر نشانه‌های نگران کننده را تجربه می‌کند.
• بینی کودک شکسته شده یا از حالت عادی خودش خارج شده (کج شده).
• به علت خونریزی شدید بینی، کودک علائمی چون رنگ پریدگی، کم شدن انرژی یا سرگیجه دارد.
• بچه شروع به سرفه یا استفراغ خون کرده.
• کودک تاریخچه اختلالات خونی دارد یا داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کند.

آسیب یا ضربه بینی کودک می‌تواند باعث خون دماغ در کودکان شود، در بیشتر مواقع این خونریزی‌ها خطرناک نیستند. اما اگر صورت کودک شما به جایی برخورد کرد و بعد از 10 دقیقه بند نیامد، کودک حالت تهوع دارد یا رنگ کودک پریده، فورا به مراقبت پزشکی مراجعه کنید.

درمان اولیه و خانگی خون دماغ شدن کودک

برای بیشتر مواقع خون دماغ در کودکان را می‌توانید با این درمان‌ها انجام دهید:

• کودک خود را آرام کنید و از نگرانی در بیاورید. خونسرد باشید و سریعا نگران نشوید.
• از کودکتان بخواهید بنشیند و کمی به جلو خم شود. نگذارید فرزند دراز بکشد تا خون خود را قورت ندهد. بلعیدن خون ممکن است باعث استفراغ کودک شما شود. نگذارید کودک زیاد خم شود یا سر خود را بین زانوی خود قرار دهد، این می‌تواند باعث تشدید خون دماغ بچه شود.
• به فرزندتان بگویید که از دهانش نفس بکشد. بینی را لای انگشت خود قرار دهید و خیلی آرام به مدت 5 تا 10 دقیقه بفشارید تا متمطئن شوید که خونریزی قطع شده است؛ این کار را ادامه دهید حتی اگر خونریزی متوقف شده بود.
• با استفاده از دستمال یا یک حوله تمیز به آرامی جلوی بینی کودک را بین دو انگشت خود فشار دهید. از آنها بخواهید در این شرایط از دهان نفس بکشند.
• یک کمپرس سرد (یخ) روی پل بینی قرار دهید. دستمال کاغذی یا گاز در داخل بینی کودک خود قرار ندهید.
• اگر خونریزی متوقف نشد، مراحل بالا را دوباره تکرار کنید.

هنگامی که خونریزی متوقف شد، به کودک خود بگویید که بینی خود را به مدت 2 تا 3 روز بینی خود را مالش ندهد و مراقب باد کردن دماغ باشید. با دست نزدن به بینی، رگ خونی شکسته ترمیم شده و با مراقبت از کودک در منزل هرگونه تغییر در دماغ کودک یا شروع خونریزی را به دکتر خود بگویید.

درمان خونریزی دماغ کودک زمان خواب

یکی از دلایل خونریزی دماغ خشکی هوا است. در صورتی که کودکتان معمولا در خواب خون دماغ می‌شود می‌توانید از دستگاه‌های بخور سرد برای مرطوب نگه داشتن اتاقش استفاده کنید. این دستگاه‌ها با مرطوب نگه داشتن هوا از خشک شدن مخاط بینی و آسیب دیدن سطحی مویرگ‌ها که باعث خون دماغ شدن کودک می‌شود جلوگیری می‌کند.

درمان پزشکی خون دماغ شدن بچه

اگر خونریزی بینی فرزندتان قطع نشد، او را نزد پزشک ببرید. در برخی موارد ممکن است پزشک از گرما برای بستن رگ خونی استفاده کند. به این کار کوتریزاسیون می‌گویند. این یک روش سریع درمان خون دماغ شدن کودک است.

با پزشک یا پرستاری که این کار را انجام می‌دهد در مورد خطرات، مزایا و عوارض جانبی احتمالی این درمان یا هرگونه دارویی که تجویز می‌کند صحبت کنید.

توجه داشته باشید به هیچ وجه داخل بینی آنها را دستمال یا گاز قرار ندهید. همچنین بعد از درمان پزشکی در داخل بینی چیزی اسپری نکنید. بهتر است کودک را در این شرایط تنها نگذارید. اگر هم خودتان در کنار فرزندتان نیستید، حتما از پرستار کودک یا هر کسی که مسئولیت مراقبت از کودک در منزل را برعهده گرفته بخواهید این نکات را رعایت کنند.

دارو درمانی در خونریزی بینی

اگر فرزندتان خونریزی شدیدی را تجربه می‌کنند یا به طور دقیق از دلایل خون دماغ در کودکان خود اطلاعی ندارید، به طوریکه این امر مکررا برای آنها اتفاق می‌افتد، حتما باید با پزشک مشورت کنید. گزینه‌هایی که عموما برای درمان خون دماغ تجویز می‌گردند و به تشخیص دقیق تر علت کمک می‌کنند، عبارتند از:

• استفاده از نیترات نقره برای جلوگیری از خونریزی دوباره مویرگ‌های بینی
• سوزاندن رگ‌های بینی که احتمال خونریزی از آنها بالاست
• بستن بینی با استفاده از گاز به منظور تحت فشار قرار دادن رگ‌ها برای توقف خونریزی

پس از آنکه خونریزی قطع شد، پزشک به منظور فهمیدن علت و دلایل خون دماغ در کودکان شما، آنها را تحت معاینه قرار می‌دهد. در برخی موارد نیز ممکن است برای رفع مشکل مویرگ‌های بینی جراحی تجویز گردد.

چطور از بروز خون دماغ در کودکان پیشگیری کنیم؟

اگر چه نمیتوان از بروز همه خون دماغ‌ها در کودکان پیشگیری کرد، اما با توجه به چند مورد، میتوان احتمال این اتفاق را به حداقل رساند. برای مثال:

• آلرژی‌های بچه‌ها را برطرف کنید تا ریسک التهاب بینی در آنها کاهش یابد.
• با کمک اسپری‌های شستشوی بینی (آب و نمک) داخل بینی آنها را مرطوب نگه دارید.
• به منظور جلوگیری از خشک شدن هوا، در اتاق خواب کودک خود دستگاه بخور قرار دهید.
• ناخن بچه‌ها را کوتاه کنید تا به هنگام دست کردن در دماغ، آسیبی به بافت داخلی وارد نکنند.
• اگر فرزندتان ورزشی که زیاد برخورد دارد (مانند کاراته، بوکس و دیگر ورزش‌های مشابه) انجام می‌دهد، او را تشویق کنید که از تجهیزات ایمنی استفاده کند تا از ضربه دماغ جلوگیری کند.