در حالی که مرگ بخشی طبیعی از زندگی و نتیجه غیرقابل اجتنابی از دوران سالمندی است، بدان معنی نیست که شما تحت تأثیر آن قرار نخواهید گرفت. در حقیقت، مواجه شدن با مرگ و پایان یافتن زندگی یکی از دلایل افسردگی در بسیاری از بزرگسالان است.
در حالی که ممکن است شما نتوانید پیش بینی کنید که چگونه احساس اندوه و اضطراب از مرگ را تجربه خواهید کرد، همراه داشتن فردی که از شما حمایت عاطفی میکند، بسیار دلگرم کننده خواهد بود. یک سیستم پشتیبانی مانند مراقبت از سالمند با داشتن مهارتهای لازم میتواند همراه شما در دوران سالمندی باشد. در این صورت از تنهایی و اضطراب مرگ سالمندان کاسته میشود.
حقایقی درباره اضطراب مرگ در سالمندان
اضطراب یک بیماری شایع در بزرگسالان مسن است و تقریباً 10 تا 20 درصد از افراد مسن را تحت تأثیر خود قرار میدهد. اگرچه که اغلب تشخیص داده نمیشود. در بین سالمندان، اضطراب شایعترین مشکل سلامت روان برای زنان است. بررسی تفاوتهای جنسیتی در اضطراب مرگ نشان میدهد که زنان ترس بیشتری از مرگ نزدیکانشان و عواقب مرگ خود بر آنها نسبت به مردان نشان دادند.
بزرگسالان مسن با اختلالات اضطرابی، اکثرا به دلایل زیادی درمان نمیشوند. این موضوع اغلب به این دلیل است که علائم اضطراب مرگ سالمندان تشخیص یا تصدیق داده نمیشوند. برخی از افراد مسن ممکن است به دنبال درمان نباشند زیرا در زمان زیادی از زندگی خود علائم اضطراب را متحمل شدهاند و معتقدند که این احساسات طبیعی است.
هم بیماران و هم پزشکان ممکن است تشخیص اضطراب را بخاطر سایر شرایط پزشکی و استفاده از داروهای تجویز شده یا موقعیتهای خاصی که بیمار با آن مقابله میکند به درستی انجام ندهند. غم و اندوه پیچیده یا مزمن غالباً با اضطراب مداوم همراه است. اضطراب درمان نشده میتواند منجر به اختلال شناختی، ناتوانی، سلامت جسمی ضعیف و کیفیت پایین زندگی شود. خوشبختانه اضطراب با داروهای تجویزی و روشهای درمانی قابل درمان است.
چه عواملی در میزان اضطراب مرگ سالمندان دخیل هستند؟
با در نظر گرفتن تحقیات میتوان نتیجه گرفت که معنویت اخلاق و سلامت روان پیش بینی کننده اضطراب مرگ است. نتیجه گیری از این مطالعه پیامدهایی را در تنظیمات بالینی برای ارائه مراقبتهای بهداشت روان سالمندان بررسی میکند. هر کدام یک از این عوامل ذکر شده نقش مؤثری در میزان اضطراب فرد سالمند دارد.
برخی از افراد ذاتاً بیشتر با مرگ در صلح هستند؛ چه زودرس باشد و چه در پایان عمر اتفاق افتد و برخی دیگر فرایند مرگ و میر را دشوار و دلهره آور میدانند. در حالی که شخصیت و تجربیات شما در نحوه تفکر و احساستان درباره مرگ در زندگی تأثیر میگذارد، عوامل دیگری نیز وجود دارد. به عنوان مثال، فرهنگی که در آن پرورش یافتهاید و فرهنگی که در هر زمان معینی در آن زندگی میکنید، باورها و برداشتهای شما را از مرگ شکل می دهد. هم چنین شیوه واکنش اطرافیانتان نسبت مرگ و نحوه پذیرفتن آن، بر احساس شما تأثیر خواهد گذاشت.
تأثیر مراقبت های سالمندی بر اضطراب از مرگ
پرداختن به دردهای جسمی و ناراحتی از وقوع مرگ در اولویت قرار دارد. اگرچه صحبت کردن در مورد مراقبتهای دوران پایان زندگی میتواند دشوار باشد. اما مهم است که شما درباره سلامت روحی سالمندتان و ترجیحاتش قبل از فرا رسیدن مرگ و از دست دادن او بیشتر بیاندیشید. مداخلات مختلفی هستند که میتوانند بسیار کمک کننده باشند که از جمله آنها پرستاری از سالمند است. علاوه بر این شما باید از نظر عاطفی از سالمندتان حمایت بیشتری کنید. در واقع به کمک یک پرستار سالمند رسیدگی بیشتری باید به او شود. با مراقبتهای تسکینی به منظور کاهش درد و کمک به سالمند بیمار شرایطی برای او فراهم میشود تا احساس آرامش بیشتری داشته باشد. اقداماتی نظیر کنترل داروهای مورد استفاده در درمان درد، القای آرامش و خواب و درمان اضطراب اغلب علاوه بر روشهای غیر دارویی برای رفع این نیازها توسط پرستار سالمند ارائه میشود.
اضطراب از مرگ برای بیشتر افراد به این دلیل به وجود میآید که آنها از این که در زمان مرگ خود تنها باشند میترسند. به عنوان مثال افرادی که دارای بیماریهای قلبی هستند، از وقوع ناگهانی سکته قلبی و ایست قلب در زمان تنهایی وحشت دارند. در زمانی که یک پرستار خانم جهت سالمند دلسوز در کنار سالمند بیمار باشد، این اطمینان به او داده میشود که در شرایط بحرانی تنها نخواهد ماند. در این صورت از میزان اضطراب او کاسته شده و آرامش خاطر بیشتری خواهد داشت.
واکنشهایی که در نتیجه اضطراب از مرگ پدید میآید
طبیعی است که کسی سن بالایی دارد، نگران سلامتی خود باشد. همچنین معمول است که کسی بعد از، از دست دادن نزدیکانش نگران خود، دوستان و خانوادهاش باشد. با این حال، در برخی افراد، این نگرانیها میتوانند به اضطراب و ترسهای مشکل سازتر تبدیل شود.
شایع ترین علائم این وضعیت روانی عبارتند از حملات مکرر استرسی، افزایش اضطراب، سرگیجه، تعریق، تپش قلب یا ضربان قلب نامنظم. با افزایش میزان اضطراب مرگ سالمندان ممکن است چندین علائم عاطفی نظیر خشم، غمگینی، احساس گناه و نگرانی مداوم داشته باشند. مراقبت از سالمند، همراهی و توجه یک همدم سالمند به او از بروز این احساسات منفی در افراد مسن جلوگیری میکند. سایر احساساتی که فرد سالمند درگیر آن میشود شامل موارد زیر است:
انکار
از مراحل اولیه اندوه و اضطراب در نظر گرفته میشود، که در آن شخص تلاش میکند از درک این که میمیرد، امتناع ورزد. آنها ممکن است دست به هر کاری بزنند تا واقعیت را نادیده گیرند یا حتی در مورد آن با عزیزان یا پزشکان خود صحبت کنند. مرحله انکار مرگ غالباً یک واکنش فوری است.
خشم
وقتی فرد به مرحله عصبانیت برسد، ممکن است این احساسات را از درون، بیرون یا هر دو ابراز کند. دلیل عصبانیت آنها این است که احساس میکنند که آماده مرگ نیستند و بسیاری از فرصتهای زندگی خود را از دست دادهاند. آنها ممکن است این عصبانیتشان را بروز نداده و ترجیح میدهند از تعامل با دیگران خودداری کنند. همچنین ممکن است فرد عصبانیت خود را به اطرافیان از جمله دوستان، خانواده و حتی پزشکان و پرستاران بروز دهند.
معامله
سرانجام، بیشتر افراد به مرحله معامله روی میآورند. اگر مذهبی باشند، فرد ممکن است از خداوند بخواهد تا جان او را نجات دهد. ممکن است آنها دعا کنند و قول بدهند “خوب باشند” یا ” آدم بهتری شوند” و فقط خدا عمر آنها را نگیرد.
افسردگی و اضطراب مرگ سالمندان
برای بزرگسالان مسن، افسردگی اغلب به همراه اضطراب است. هر دو میتوانند ناتوان کننده باشند و سلامت کلی و کیفیت زندگی را کاهش دهند. شناختن علائم اضطراب و افسردگی بسیار مهم است و باید در مورد هرگونه نگرانی در رابطه با مسائل زندگی با یک پزشک یا روان شناس صحبت کرد. اضطراب نیز به شدت با حافظه مرتبط است.
اضطراب میتواند در حافظه اختلال ایجاد کند. در واقع اضطراب به صورت قابل توجهی میتواند به فراموشی یا فلاش بک های یک رویداد آسیب زا منجر شود. پرستاری از سالمند باعث میشود توجه کافی به سلامت روحی او شود. پرستار سالمند با در نظر گرفتن و پیش بینی علائم اضطراب مرگ سالمندان و قوت قلب دادن به او از بروز آن جلوگیری میکند.
چگونه از اضطراب مرگ سالمندان جلوگیری کنیم؟
استرس ها و تغییراتی که گاه با افزایش سن همراه است مانند ضعف سلامتی و مشکلات حافظه میتواند دلهره آور و اضطراب آور باشد. بسیاری از افراد مسن از سقوط، عدم توانایی هزینههای زندگی و دارو، قربانی بودن، وابستگی به دیگران، تنها بودن و مرگ، میترسند. آنها هرچه به مرگ نزدیک تر میشود به دیگران وابسته تر شده و فرد ممکن است از دست دادن استقلال و هویت خود را تجربه کند. این موضوع در سالمند بیمار بیشتر مشهود است. به دلیل بیماریها و دردهای ناشی از آن سالمندان بیشتر خود را در معرض مرگ میبینند. در این صورت میزان اضظرابشان افزایش مییابد که اثرات مخربی را به همراه دارد.
نگرانی از آینده و وقوع مرگ طبیعی است. اما این را باید در نظر داشته باشیم که در حالی که ما میتوانیم در لحظه زندگی کنیم و از آن لذت ببریم، ترس از مرگ یا مردن هنوز هم میتواند نگران کننده باشد. در صورتی که علائم اضطراب مرگ سالمندان تشخیص داده شد باید نگرانیهای خود را با پزشکان یک روان درمانگر در میان بگذارند.
برای پیش بینی اضطراب مرگ در سالمندان به موارد زیر توجه کنید:
- کارهای روزمره و فعالیتها: آیا فرد از موقعیتها و انجام فعالیتهایی که لذت میبرد اجتناب میکند؟
- نگرانیها: آیا به نظر میرسد او بیش از حد نگران است؟
- داروها: آیا او داروی جدیدی را استفاده میکند، طبق نسخه هست یا خیر؟ یا اینکه آیا دوز صحیحی از داروها استفاده میشود؟
- حالات رفتاری: آیا فرد بالغ گریه میکند یا فاقد احساسات است.
هنگام صحبت با یک فرد سالمند که اضطراب دارد:
- آرام و اطمینان بخش باشید
- در رابطه با ترسهایشان با آنها صحبت کنید
- با توجه به اضطرابشان حامی باشید
- آنها را تشویق کنید که در فعالیتهای اجتماعی شرکت کنند
برای کمک به این افراد از پزشک یا متخصص بهداشت روان کمک بگیرید. پزشک یا درمانگر میتواند به شما در یادگیری راههای مقابله با این احساسات و نحوه تغییر مسیر نگرش فرد سالمند نسبت به مرگ کمک کند. درخواست کمک و یادگیری نحوه برخورد با این احساسات و ترسها به صورت سالم میتواند به شما در مدیریت شرایطتان کمک کند. مراقبت از سالمند در مدیریت این شرایط و کمک به بهبود روحیه او بسیار مؤثر است.
روشهای زیادی وجود دارد که فرد میتواند بر ترس و اضطراب خود از مرگ غلبه کند. یک متخصص سلامت روان قادر خواهد بود به شما راهنمایی های لازم و اطمینان بخشد. به یاد داشته باشید که لازم نیست این کارها را به تنهایی انجام دهید. با کمک خدمات پرستاری از سالمند در منزل تهران میزان اضطراب او کاهش مییابد و از بروز بسیاری از عوارض جلوگیری خواهد شد.
چطور به سالمندی که از مرگ میترسه کمک کنیم؟
اولین کمک به سالمند این است که او را تنها نگذارید؛ استفاده از خدمت پرستار سالمند در این مورد میتواند مفید باشد. شما باید سالمند را حمایت کرده و باعث ایجاد آرامش در او شوید.
سلام. این اضطراب مشکلات دیگری را هم برای سالمند به وجود میآورد؟
سلام، اضطراب مخصوصا در سنین پیری میتواند مشکلات زیادی را به وجود آورد. ناتوانی، کاهش کیفیت زندگی،کاهش سلامت جسمی و اختلالات شناختی نمونهای از عوارض اضطراب و استرس پیش بینی مرگ است.