آزمایش های دوران سالمندی

با افزایش سن، نیاز شما به آزمایش و چکاپ منظم پزشکی بخصوص آزمایش های دوران سالمندی معمولاً افزایش می‌یابد. اکنون زمان آن است که شما به حفظ سلامتی خود توجه کنید و بر تغییرات بدنتان نظارت داشته باشید. در دوران سالمندی افراد مسن نیاز به نظارت و توجه دقیق‌تری دارند.

برخی از روش‌های پیشگیرانه برای انجام این کار شامل ورزش، غذا خوردن سالم و حتی انجام آزمایشات پزشکی منظم یا آزمایش های دوران سالمندی است. سالمند بیمار از طریق انجام آزمایش در منزل می‌تواند نتایج آزمایش را به پزشک مخابره کرده و روند درمان را سریع‌تر آغاز کند. در ادامه مطلب به تست‌های مهم پزشکی که سالمندان برای تشخیص به موقع بیماریها باید انجام دهند، می‌پردازیم.

بررسی فشار خون

خطر فشار خون با افزایش سن افزایش می‌یابد. CDC تخمین می‌زند که 64٪ مردان و 69٪ از زنان در سن 65 تا 74 سالگی فشار خون بالا دارند. در واقع از هر سه بزرگسال یک نفر دارد فشار خون بالا دارد. فشار خون بالا اغلب “قاتل خاموش” نامیده می‌شود زیرا ممکن است علائم آن بروز نکند و خطر را برای وقوع سکته یا حمله قلبی افزایش می‌دهد. به همین دلیل ضروری است که حداقل یک بار در سال فشار خون شما بررسی شود. عوامل خطرزا برای افزایش فشار خون شامل عدم تحرک جسمی، استرس، کمبود ویتامین D و نمک زیاد در رژیم غذایی فرد است.

همچنین لازم به ذکر است که فشار خون بالا خطر سکته مغزی، بیماری‌های قلبی و حتی شرایط روحی مانند زوال عقل را افزایش می‌دهد. با وجود پرستاری از سالمند بیمار و نظارت و کنترل او بر فشار خون او می‌توان پیش آگهی درستی از بیماریها را به دست آورد. از این طریق و انجام آزمایش های دوران سالمندی از بروز بسیاری از بیماریهای خطرناک جلوگیری می‌شود.

آزمایش چربی خون

آزمایش سنجش کامل کلسترول خون به عنوان پانل لیپید یا در برخی موارد، پروفایل لیپید شناخته می‌شود. کلسترول یک ماده مومی است که بدن انسان برای عملکرد مؤثر به آن نیاز دارد. با این وجود همه کلسترول برای بدن مفید نیست. به همین دلیل تست کلسترول کل خون اندازه گیری می‌شود. در آزمایش های دوران سالمندی پزشک حتما با توجه به نوع چربی خون فرد مسن توصیه های لازم را تجویز می کند.

انواع چربی‌ها

• (LDL) به عنوان کلسترول بد شناخته شده است و مقادیر زیاد آن با افزایش خطر سکته مغزی، آترواسکلروز و سکته قلبی همراه است.
• (HDL) این کلسترول خوب است و در کاهش سطح LDL در بدن ضروری است.
• تری گلیسیرید کالری‌های بلا استفاده‌ای هستند که در سلول‌های چربی ذخیره می‌شوند. سطح آن به طور معمول در افراد چاق، دیابتی، الکلی و یا افرادی که شیرینی زیادی مصرف می‌کنند، بالا می‌باشد.

تحقیقات نشان می‌دهد که خطر افزایش کلسترول با افزایش سن به میزان قابل توجهی ارتباط دارد. در خانم‌ها، این خطر بعد از یائسگی بیشتر می‌شود. طبق آمار، تقریباً 60٪ سالمندان بالای 65 سال، سطح بالایی از کلسترول بد دارند. متخصصان، غربالگری کلسترول را برای هر 5 سال یک بار برای افرادی که سطح کلسترول طبیعی دارند توصیه می‌کنند. با این حال، آنها غربالگری منظم‌تری را برای افرادی که دارای فاکتورهای خطر مانند داشتن کلسترول بالا به صورت ارثی، بیماری قلبی، چاقی و دیابت توصیه می‌کنند. برای درمان کلسترول بالا، پزشکان ممکن است دارو یا حتی تغییر رژیم یا شیوه زندگی را توصیه کنند. شما می توانید از طریق آزمایش در منزل و مشاهده نتیجه آن توسط پزشک که نظارت دقیقی بر سطح کلسترول خون دارد به موقع از وقوع بسیاری از بیماریهای قلبی جلوگیری کنند.

واکسیناسیون

سالمندان باید از پزشک خود در مورد واکسن پنوموکوک برای محافظت در برابر ذات الریه و سایر عفونت ها سوال کنند. بیماری ناشی از آن می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• ذات الریه
• سینوزیت
• مننژیت
• اندوکاردیت
• پریکاردیت
• عفونت گوش داخلی

معاینه چشم

با افزایش سن، خطر ابتلا به بیماری‌های چشم مانند دژنراسیون ماکولا، آب مروارید و حتی گلوکوم افزایش می‌یابد. حتی ممکن است کسانی که از قبل بیماریهای چشمی دارند، مشکلات بدتری را هم تجربه کنند. کارشناسان توصیه می‌کنند حداقل هر 1 یا 2 سال یک بار معاینه چشم انجام دهید. با این حال، مبتلایان به دیابت باید حداقل سالی یک بار معاینه چشم انجام دهند. بنابراین معاینه چشم نیز جزئی از چکاب ها و آزمایش های دوران سالمندی می باشد.

آزمایش ادرار

آزمایش ادرار برای تشخیص بسیاری از بیماریها کاربرد دارد. در این آزمایش وجود قند، پروتئین، گلبول سفید و قرمز، کتون و غیره که هر کدام می‌توانند نشان دهنده وجود یک بیماری باشند، مشخص می‌شود. با انجام آزمایش ادرار و اطلاع نتایج آن، این امکان برایتان به وجود می‌آید که به موقع بیماریتان تشخیص داده شوه و درمان شوند.

چکاپ دوره ای دندان ها

سلامتی دهان با افزایش سن اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با انجام آزمایشات دوران سالمندی و معایناتی مانند عکس برداری از دندان‌ها سلامت دندان‌هایتان را حفظ کنید. بسیاری از افراد مسن نیز ممکن است داروهایی مصرف کنند که تأثیر منفی بر سلامت دندان داشته باشد. این داروها عبارتند از:

• آنتی هیستامین‌ها
• دیورتیک‌ها
• داروهای ضد افسردگی

بعضی از سالمندان توانایی مراقبت صحیح از دندان‌هایشان را ندارند. پرستاری از سالمند باعث می‌شود تا به طور مرتب بهداشت دهان و دندان حفظ شود. در این صورت سالمندان نیز احساس بهتری خواهند داشت.

تراکم استخوان

آزمایش های دوران سالمندی فقط مختص به آزمایش خون نیست. اسکن چگالی استخوان، توده استخوانی را که شاخص اصلی مقاومت استخوان است، اندازه گیری می‌کند. هنگامی که تراکم استخوان‌ها کاهش می‌یابد، قدرت آنها کمتر می‌شود و در نتیجه استخوان‌ها شکننده شده و متعاقباً خطر شکستگی افزایش می‌یابد. بنیاد بین المللی پوکی استخوان تخمین می‌زند که این بیماری 75 میلیون نفر در اروپا، ایالات متحده و ژاپن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

علاوه بر این، تخمین زده می‌شود که این بیماری حداقل باعث 8.9 میلیون شکستگی شود. این وضعیت به ویژه در میان سالمندان زن با حداقل 200 میلیون زن در سن 60 سال و بالاتر در سراسر جهان بسیار زیاد است و بدان معنا نیست که مردان در معرض خطر پوکی استخوان نیستند.

در حقیقت، تخمین زده می‌شود که از هر 5 مرد بالای 50 سال در جهان 1 شکستگی در اثر پوکی استخوان ایجاد می‌شود. باید از استخوان‌های خود محافظت کنید. پوکی استخوان به هیچ عنوان شوخی نیست. اگر به آن مبتلا هستید خطر ناتوانی دائمی یا مرگ را بر اثر شکستگی‌های وخیم، مخصوصاً شکستگی لگن را  به میزان قابل توجهی افزایش داده‌اید. پس آن را جدی بگیرید.

اسکن منظم استخوان بعد از 65 سالگی به خصوص برای خانم‌ها توصیه می‌شود. در صورتی فرد پوکی استخوان داشته باشد پرستار سالمند بیمار با مراقبت‎‌های صحیح از سقوط سالمند و وقوع شکستگی‌های وخیم جلوگیری می‌کند. برخی از عواملی که خطر ابتلا به پوکی استخوان در سالمندان را افزایش می‌دهد عبارتند از:

• سابقه خانوادگی
• تاریخچه شخصی شکستگی در بزرگسالان
• سیگار کشیدن
• عدم تحرک جسمی
• تغذیه و سلامتی ضعیف
• دمانس
• سطح تستوسترون پایین در مردان
• سطح پایین استروژن در زنان
• پرکاری تیروئید
• هایپرپاراتیروئیدیسم
• کمبود ویتامین D
• وزن کم بدن و کاهش وزن
• داروهایی مانند داروهای ضد تشنج، کورتیکواستروئیدهای خوراکی و هپارین
• اختلالات ارثی مانند سندرم مارفان و سندرم اِلرز- دانلوس

تست ویتامین D

بسیاری از افراد کمبود ویتامین D دارند. یکی دیگر از آزمایش های دوران سالمندی تست ویتامین D است که این ویتامین به محافظت از استخوان‌های شما کمک می‌کند. همچنین ممکن است در برابر بعضی از بیماری‌های قلبی، دیابت و برخی سرطان‌ها دفاع کند. بسته به شرایطتان شما نیاز دارید که این آزمایش سالانه انجام دهید.

غربالگری هورمون تیروئید

تیروئید غده‌ای در گردن شما است که میزان سوخت و ساز بدنتان را تنظیم می‌کند. گاهی ممکن است بدن شما هورمون‌های تیروئیدی را به اندازه کافی تولید نکند. در نتیجه منجر به کندی سوخت و ساز، ریزش مو، افزایش وزن یا کاهش وزن، خستگی و افسردگی و مشکلات دیگری شود.

در مردان نیز ممکن است مشکلاتی از قبیل اختلال نعوظ ایجاد کند. یک آزمایش خون ساده می‌تواند سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) شما را بررسی کرده و مشخص کند عملکرد تیروئید به درستی کار می کند یا خیر. با استفاده از آزمایش های دوران سالمندی ، پزشک می‌تواند در زمان کوتاهی اختلالات را شناسایی کرده و اقدامات درمانی را سریع‌تر شروع کند.

بررسی پوست

براساس گزارش بنیاد سرطان پوست، سالانه بیش از 5 میلیون نفر به دلیل سرطان پوست در ایالات متحده درمان می‌شوند. بهترین راه برای جلوگیری ابتلای زودرس به آن، بررسی خال‌های جدید یا مشکوک و دیدن یک متخصص پوست یک بار در سال برای معاینه و غربالگری سرطان پوست است.

آزمایش دیابت

دیابت یک بیماری بالقوه تهدید کننده زندگی و بسیار شایع است. انجمن دیابت آمریکا توصیه می‌کند که آزمایش قند خون ناشتا حداقل یک بار در هر 3 سال انجام شود. اگر به دلیل سبک زندگی یا سابقه دیابت در خانواده و یا عوام دیگر خطر ابتلا به دیابت در شما وجود دارد بهتر است هرچه سریع‌تر آزمایش دیابت بدهید تا از عوارض ناشی از بالا رفتن قند خون جلوگیری کنید.

همه افراد باید از ابتدای سن 45 سالگی از نظر ابتلا به دیابت بررسی شوند. آزمایش و چک کردن قند خون مخصوصا در سالمند بیمار بسیار اهمیت دارد. افزایش و کاهش ناگهانی آن اثرات مخربی را بر سلامت سالمندان می‌گذارد. برای این که  کنترل مداوم قند خون و متعادل نگه داشتن آن، می‌توانید از آزمایش در منزل برای سالمندان استفاده کنید و به آسانی دسترسی به پزشک داشته باشید.

آزمایش های دوران سالمندی مخصوص زنان

ماموگرافی

آمارهای موسسه ملی سرطان نشان می‌دهد که 12.4٪ از زنان یا تقریباً 1 از هر 8 زنی که در ایالات متحده زندگی می‌کنند، خطر ابتلا به سرطان پستان را دارند. خطر ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن بیشتر می‌شود.

عواملی مانند تغییرات ژنتیکی ارثی، سابقه خانوادگی سرطان پستان، سابقه پرتودرمانی بر روی سینه، الکلیسم، استفاده طولانی مدت از هورمون درمانی یائسگی، چاقی و عدم تحرک جسمی، همگی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند.

براساس شیوع سرطان پستان، به خانمها در سنین 40 سالگی تا 75 سالگی توصیه می‌شود که حداقل یک بار در هر 1 تا 2 سال ماموگرافی و آزمایش های دوران سالمندی مختص خود را داشته باشند. افرادی که در معرض عوامل خطر هستند باید بیشتر به غربالگری سرطان پستان توجه داشته باشند. با غربالگری‌های به موقع سرطان پستان و تشخیص آن از وخیم تر شدن و متاستاز سرطان به نقاط دیگر بدن جلوگیری کنید.

آزمون لگن و پاپ اسمیر

به گفته کارشناسان، تست پاپ نقش مهمی در کاهش شیوع سرطان دهانه رحم داشته است. زنان بالای 60 سال به معاینات منظم لگن و پاپ اسمیر نیاز دارند. پاپ اسمیر می‌تواند سرطان دهانه رحم یا واژن را تشخیص دهد.

با افزایش سن در خانم‌ها به دلیل زایمان‌های مکرر و تحلیل رفتن توده عضلانی، عضلات کف لگن در آنها شل شده و دچار بی اختیاری ادارار می‌شوند. معاینه لگن در مورد مسائل بهداشتی مانند بی اختیاری ادرار یا درد لگن کمک کننده می‌باشد.

آزمایش های دوران سالمندی مخصوص آقایان

غربالگری سرطان پروستات

طبق آمار، سرطان پروستات یکی از شایعترین بیماری‌ها در بین سالمندان جنس مذکر است. در آمریكا، 35٪ از افراد مبتلا به سرطان پروستات بین سالهای 2003 و 2007 بین 65 تا 65 سال بودند. علاوه بر این، 25٪ از افراد مبتلا به این بیماری 75 سال و بالاتر بودند. سرطان پروستات ممکن است با معاینه دیجیتال یا با اندازه گیری میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) در خون شما قابل تشخیص باشد.

خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان از حدود 50 سالگی به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. این بیماری سومین علت شایع مرگ و میر ناشی از سرطان در مردان 80 ساله و بالاتر است. اگرچه متخصصان هنوز در مورد مزایای غربالگری سرطان پروستات اختلاف نظر دارند، اما کسانی هستند که آزمایشات غربالگری پزشکی را برای مردان میانسال 40 ساله تا 70 ساله توصیه می‌کنند.

آنوریسم آئورت شکمی (AAA)

خطر AAA در بین افراد بالای 60 سال و بالاتر افزایش می‌یابد. این بیماری به ویژه در آقایان مسن با 2 تا 13٪ از مردان بالای 65 سال گزارش شده است. اگرچه زنان مسن نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند، اما در معرض خطر کمتری هستند. این خطر در بین سالمندان سیگاری نیز بیشتر است.

بنابراین افراد سیگاری بین 65 تا 75 ساله باید حداقل یک بار از سونوگرافی برای غربالگری AAA استفاده کنند. ممکن است افرادی که سابقه خانوادگی از این بیماری دارند نیز زودتر آزمایش شوند. اما سالمندانی که هرگز سیگار نکشیده اند باید با پزشکان خود مشورت کنند تا تشخیص دهند که آیا نیاز به غربالگری وجود دارد یا خیر.

فقط به این دلیل که شما در حال پیر شدن هستید، فکر نکنید که نمی‌توانید مستقل و سالم باشید زیرا شما سزاوار احساس خوب بودن هستید. با آزمایش آنلاین و انجام غربال گری‌های به موقع سلامتی خود را حفظ کنید.